Nowość w Księgarni AST | Krystian Lupa | UTOPIA. Listy do aktorów
09.01.2023
Pierwsza autorska wykładnia pracy prof. Krystiana Lupy
w wydawnictwie AST!
„Krystian Lupa daje aktorom konkretne wskazówki, jak poprzez aktorski trening zbliżyć się, a nawet wkroczyć do krainy Utopii – świata wyobrażonego, sfery marzeń, pragnień i snów, która nie tyle przeciwstawia się, ile dopełnia realną, racjonalnie odbieraną rzeczywistość. Prowadzi i aktora, i widza, do przeżycia pełni bytu.
Choć zapewne autor książki broniłby się przed określeniem jej jako aktorskiego podręcznika (wszak zamykanie subtelnych ścieżek samorozwoju w formułę kojarzącą się z prostym instruktażem budzi zrozumiały sprzeciw), to jednak możemy w niej widzieć zapis pewnego rodzaju metody, która nie sprowadza się
do techniki i konkretnych wskazówek, lecz jest świadectwem rozumienia teatru, zapisem artystycznego światopoglądu. Ale w odróżnieniu od wcześniejszych książek Krystiana Lupy skierowana jest w całości do aktorów i aktorek, próbujących poszerzyć własne kompetencje zawodowe i ludzkie. Można więc widzieć w „Utopii…” nowoczesny podręcznik – taki, który otwiera głowy, pobudza wrażliwość, uczy samoobserwacji, naprowadza na techniki personalnego rozwoju.”
„Dziś metoda improwizacji aktorskiej jest podstawową drogą pracy zespołu aktorskiego nad przedstawieniem. Pojęcia wprowadzone przez Krystiana Lupę, takie jak wewnętrzny monolog, pejzaż wewnętrzny, instalacja, śniące ciało – weszły w obieg teatralnej praktyki, nie zawsze jednak z właściwym zrozumieniem. „UTOPIA. Listy do aktorów” przybliża i wyjaśnia te narzędzia, dając wskazówki do ich stosowania w praktyce.”
(ze wstępu prorektor dr hab. Beaty Guczalskiej, prof. AST)
„Spotkanie z Lupą jako pedagogiem skonstruowało moje myślenie o teatrze. Okazało się, że jego praca z nami polega na tym, co sobie później nazwałem konstruowaniem osobowości człowieka. Krystian przyszedł, usiadł i – wydawało się – nie miał nam nic do powiedzenia, za to był ciekawy naszego myślenia i prowokował nas do myślenia w niezwykle twórczy sposób. Nie mówię o literaturze, którą nam podsuwał, ale o sposobie dobierania się do materii: kim jest aktor, aktorka i po co w ogóle to aktorstwo. Byłem bardzo zdziwiony i trochę zszokowany tym, że ktoś jest ciekawy tego, co ja myślę. Potem zobaczyłem, jak on dowartościowuje nasze myślenie, prowokuje do tego, żebyśmy inaczej myśleli o świecie, dodaje odwagi.”
(Dziekan Wydziału Aktorskiego dr hab. Adam Nawojczyk, prof. AST)
„Struktura tej skromnej książki jest tak rozplanowana, by być dla każdego aktora przypomnieniem tych punktów z pracy nad postacią, które wymagają ciągłych pytań, ciągłego budowania własnej autonomii jako człowieka i aktora, ciągłego „rozjarzania” marzenia i psychicznej siły zdolnej „przeciwstawić się światu swym własnym światem.” Podział tekstu, złożonego z bardzo różnych fragmentów powstałych w różnym czasie, na krótkie rozdziały opatrzone tytułami/hasłami wywoławczymi dla omawianych problemów (np. monolog wewnętrzny, dotyk, pejzaż, instalacje, aktor pijany, śniące ciało, partner przenośny, widz) jest kompozycyjnie przejrzysty, a przy tym daje szansę na czytanie jej fragmentami i niekoniecznie w zapisanej przez autora kolejności. To wraz ze zmianami czcionki na duże litery, z załączonymi ćwiczeniami i przykładami, stanowić może dla każdego czytającego aktora coś w rodzaju jego indywidualnego dziennika.”
(z recenzji prof. dr hab. Ewy Kutryś)