Dramaturgia. Przewodnik
Autor: pod redakcją Igi Gańczarczyk i Olgi Katafiasz
Rok wydania: 2021
Cena: 40 zł
Dramaturgia. Przewodnik
pod redakcją Igi Gańczarczyk i Olgi Katafiasz
seria Pracowni Dramaturgicznej
wydawnictwo Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, 2021
Książka Dramaturgia. Przewodnik jest próbą przybliżenia różnych metod i strategii warsztatu dramaturgicznego. Podstawową zasadą postanowiliśmy uczynić autozapis. Można go inaczej nazwać autodokumentacją procesu dramaturgicznego: odsłonięciem go, podzieleniem się nim, wbrew stereotypowym opiniom, że praca dramaturga jest niewidzialna.
W publikacji znajdują się teksty zarówno wykładowców i wykładowczyń przedmiotów dramaturgicznych na Wydziale Reżyserii Dramatu (Michała Borczucha, Igi Gańczarczyk, Macieja Podstawnego, Marii Spiss, Martyny Wawrzyniak), jak i fragmenty prac magisterskich absolwentek dramaturgii WRD (Joanny Bednarczyk, Klaudii Hartung-Wójciak, Patrycji Kowańskiej, Darii Kubisiak, Ewy Mikuły) napisanych pod kierunkiem dr hab. Olgi Katafiasz. Dramaturgia. Przewodnik została więc do pewnego stopnia pomyślana jako książka o charakterze popularyzatorskim, wprowadza bowiem w podstawowe zagadnienia pracy dramaturga teatru. Jest skierowana zarówno do kandydatów i kandydatek na studia dramaturgiczne, studentów i studentek, pedagogów i pedagożek, badaczy i badaczek teatru, jak i praktyków: wszystkich twórców i twórczyń zainteresowanych warsztatem dramaturgicznym. Nie jest to jednak podręcznik, który w syntetyczny sposób ujmowałby najważniejsze kwestie związane z funkcjonowaniem dramaturga i dramaturgii w teatrze. Naszym celem było raczej przedstawienie wielu procesów dramaturgicznych i zadanie istotnych dla rozwoju dramaturgii pytań nie z pozycji obserwatorek czy obserwatorów, ale z pozycji osób bezpośrednio zaangażowanych w proces twórczy.
Iga Gańczarczyk, fragment Wstępu
W książce, w formie Aneksu, znajduje się praktyczny przewodnik dla dramaturgów i dramaturżek dotyczący zakresów pracy dramaturgicznej i umów adekwatnych do rodzaju wykonywanej pracy, opracowany przez zespół roboczy IDDDD (Inicjatywa Dramaturżek, Dramatopisarek, Dramaturgów i Dramatopisarzy) i GPRRT (Gildia Polskich Reżyserek i Reżyserów Teatralnych). Konsultacja prawna: mecenas Joanna Połetek-Żygas, we współpracy z Teatrem Polskim im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy.
„Jest to książka w Polsce pionierska, na w sumie pionierskim też obszarze dramaturgii. […] Mamy tutaj zestaw pokazujący różne sposoby podejścia do dramaturgii i jej różne możliwości i zastosowania. Poczynając od pracy z tekstem literackim, poprzez na przykład korzystanie z materiału dokumentalnego czy autobiograficznego, aż po dramaturgię ruchu, czy jak kto woli choreografii. Wszystkie przypadki obrazują zmagania z bardzo konkretnymi problemami, poszukiwanie konkretnych rozwiązań. Czytając każdy z rozdziałów-przykładów możemy wejść głęboko w proces razem z autorkami i autorami, a tym samym lepiej zrozumieć, na czym polega działanie dramaturgiczne. Z książki w rezultacie wyłania się wielka różnorodność możliwości, a zarazem konstytuuje się tożsamość osoby dramaturga i pole jego działania.
Można ten przewodnik traktować jak podręcznik, wyznaczenie pola dramaturgicznych zmagań. Jego lektura będzie pożyteczna nie tylko dla studentów i adeptów dramaturgii, ale może przydać się reżyserom różnych pokoleń, zwłaszcza tym, którzy do tej dziedziny wciąż podchodzą z nieufnością. Z drugiej strony podoba mi się w tej książce to, że wiele wyjaśniając, wiele komplikuje, co dobrze wróży dalszemu rozwojowi dramaturgii, która jak każda dziedzina artystyczna charakteryzuje się tym, że nieustannie się rozwija, ucieka do przodu przed samą sobą i kiedy już coś uda się nazwać, wypracować i kanonizować, trzeba iść dalej.”
dr hab. Piotr Gruszczyński, prof. Akademii Teatralnej w Warszawie