Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami | 3 grudnia 2024 r.

Grudzień to czas dwóch ważnych, powstałych z inicjatywy Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), wydarzeń dla światowej społeczności Osób z Niepełnosprawnościami. 3 grudnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami, a 13 grudnia przypada rocznica powstania Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych.

Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami po raz pierwszy świętowano w 1992 roku. Jego historię przedstawiliśmy w zeszłorocznym wpisie. Hasło tegorocznej edycji Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami brzmi „Wzmacnianie liderstwa osób z niepełnosprawnościami dla inkluzywnej i zrównoważonej przyszłości”. Ważnym elementem obchodów, jest publikowane w kilku językach przesłanie Sekretarza Generalnego ONZ z okazji Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami.

Jak zauważają organizatorzy w krótkim informatorze, wydarzenia Międzynarodowego Dnia powstają zgodnie z zasadą „Nic o nas bez nas”. Jest to podkreślenie znaczenia osób z niepełnosprawnościami w procesie zwiększania dostępności na świecie. Są one kluczowe ze względu na swoją praktyczną wiedzę i doświadczenie, dzięki którym zaprojektowane rozwiązania będą użyteczne i dostępne.

Od kilku lat, od edycji z 2018 roku, bardzo widoczna jest ścieżka rozwoju myślenia o celu Międzynarodowego Dnia. Stanowi ona przejście ku zwiększeniu możliwości działania przez osoby z niepełnosprawnościami. To dostrzeżenie, że warto nie tylko wspierać i współpracować z ludźmi należącymi do tej wielkiej, liczącej ponad miliard osób, grupy. Można także sprawić, by to oni inicjowali projekty z zakresu dostępności, kierowali inkluzywnymi zespołami, stali się liderami i przewodnikami.

W tegorocznym orędziu Sekretarza Generalnego ONZ, Antonio Guterresa, zostało wprost wyrażone przekonanie, że osoby z niepełnosprawnościami, mierzące się w wielu miejscach na świecie z dyskryminacją i barierami, szczególnie mocno odczuwają kryzysy współczesnego świata: konflikty zbrojne, zmiany klimatu czy ubóstwo. Sekretarz Generalny apeluje o to, by zacząć postrzegać osoby z niepełnosprawnościami jako twórców dostępnych rozwiązań (cyfrowych, technologicznych), ale także jako osoby inicjujące przemiany i wprowadzające pokój.

Jak świętować Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami?

Organizacja Narodów Zjednoczonych na stronie poświęconej tegorocznym obchodom, zachęca do tego, by zwrócić szczególną uwagę na osiągnięcia osób z niepełnosprawnościami.  Na drogę, którą przebyli w procesie zwiększania znaczenia dostępności i sukcesy, które odnieśli w swoich społecznościach. Organizatorzy podkreślają wagę codziennej pracy ludzi należących do tego środowiska: nie tylko osób z niepełnosprawnościami, ale także ich sojuszników. Wskazują też ważne drogi działania: konsultacje społeczne, zbieranie danych i badania z zakresu studiów nad niepełnosprawnością (całościowa refleksja nad zjawiskiem niepełnosprawności, w wymiarach społecznym, ekonomicznym, kulturowym). Apelują także o zastanowienie się nad tym, z jakimi trudnościami mierzą się w codziennym życiu osoby z niepełnosprawnościami i w jaki sposób włączyć je do procesów podejmowania decyzji.

AST Otwarta

Projekt AST OTWARTA był nowatorskim i unikalnym projektem dającym szanse na przełamanie stereotypów i zmiany postrzegania osób z niepełnosprawnościami na skalę nie tylko polskich uczelni artystycznych, ale szeroko rozumianego teatru. Jego celem było wypracowanie rozwiązań, które są odpowiedzią na konkretne braki środowiska wyższego szkolnictwa artystycznego i potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Rezultatem jest szeroki plan działania pozwalający na przezwyciężenie trudności w postrzeganiu i myśleniu o osobach z niepełnosprawnościami i ich miejscu w dostępnej uczelni teatralnej, a co za tym idzie w teatrze. Realizacja projektu pozwoliła na kompleksowe i trwałe wypracowanie rozwiązań umożliwiających budowanie strategii działania AST w celu tworzenia innowacyjnych rozwiązań dla osób ze szczególnymi potrzebami, które ze względu na swoją kondycję psychofizyczną nie mogą w pełni uczestniczyć w procesie kształcenia i korzystać z oferty Uczelni.

Pełnomocniczką Rektora ds. Osób z Niepełnosprawnościami  jest dr Marta Bryś, pedagożka Wydziału Aktorskiego w Krakowie; e-mail: dostepnosc@ast.krakow.pl