Wstęp do teatru stosowanego. Do kogo należy teatr?

Autor: Darko Lukić

Rok wydania: 2021

Cena: 35 zł

Książka prof. Darka Lukicia stanowi wgląd w bardzo szeroką i różnorodną dziedzinę, która od lat 90. XX wieku określana jest mianem teatru stosowanego. Jest to szeroki wachlarz praktyk scenicznych, które rozwijały się od lat 70. XX wieku (a są zakorzenione i ugruntowane, jak pokazuje książka, w znacznie starszych tradycjach i doświadczeniach) i występują pod nazwą teatru ze społecznością, teatru dla rozwoju, teatru forum, itp.

Autor dostarcza rzetelnie opracowanej wiedzy teoretycznej (nie pomijając najnowszych doniesień), którą sprawnie zestawia z konkretnymi realizacjami w teatrach instytucjonalnych, jak i nieinstytucjonalnych (przede wszystkim na poziomie lokalnym). Badacz eksponuje nie tylko rolę twórcy, aktora/uczestnika, ale też odbiorcy aktu twórczego, a w szczególności niewidzialnych wykonawców i niewidzialnych publiczności.

W publikacji zostały poruszone tematy takie jak teatr włączający (inkluzywny), teatr stosowany jako forma performatywnego zaangażowania i reprezentacji osób z niepełnosprawnością i chorobami przewlekłymi, teatr terapeutyczny (obejmujący obszary psychodramy i dramaterapii, teatry szpitalne i spektakle związane z opieką paliatywną). Prof. Darko Lukić bada poza tym sposoby teatralnej reprezentacji osób społecznie nieuprzywilejowanych (ubogich i bezdomnych, niewykształconych, przedstawicieli mniejszości etnicznych i wyznaniowych, osób starszych), poświęca także uwagę zagadnieniom feminizmu, kultury queer i teorii crip oraz ich obecności w działaniach teatralnych. Wiele miejsca poświęca rozważaniom nad teatrem dla rozwoju społecznego, resocjalizacji poprzez teatr, teatrem partycypacyjnym i aktywizmem performatywnym. Osobny segment stanowią także kwestie ewaluacji projektów teatru stosowanego.

Poprzez indywidualne ujęcia różnych typów i podtypów teatru stosowanego prof. Darko Lukić kompleksowo komentuje ogólne problemy towarzyszące realizacji projektów scenicznych w rozmaitych środowiskach, najczęściej z udziałem osób i grup wykluczonych, a także rozważa kwestie inkluzywności teatru, społecznych konstrukcji norm oraz reprezentacji kulturowej Innych i mniejszości.

Publikacja powstała w ramach projektu badawczego prowadzonego na Wydziale Reżyserii Dramatu w Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie w 2021 r.